Auteur: Johannes Kooistra
Op 13 mei 1940, drie dagen na de Duitse inval in Nederland, brak op Friese bodem de strijd in volle hevigheid los. Inzet was de Afsluitdijk, ‘der Totendamm’. Tijdens gevechten bij Wons en Kornwerderzand kwamen honderden Nederlandse en Duitse militairen om het leven. Na de capitulatie van het Nederlandse leger begon een nieuwe episode. De Duitsers vestigden hun gezag en benoemden de Oostenrijker dr. Seyss-Inquart tot Reichskommissar om Nederland met hulp van Duitsgezinden zo soepel mogelijk in te richten als vazalstaat van Hitler-Duitsland. Dat mislukte toen de vreemde machthebbers hun ware gezicht toonden. In Fryslân zijn in de Tweede Wereldoorlog relatief weinig militaire slachtoffers gevallen, ruim 2100. De meeste militairen, dienstplichtigen en vrijwilligers, kwamen tussen de capitulaties van 15 mei 1940 en 5 mei 1945 om het leven in de luchtoorlog boven Fries grondgebied tussen geallieerden en Duits afweer. Dit boek bevat de namen van omgekomen geallieerden, gesneuvelde Friese militairen aan beide zijden en Duitsers, aangevuld met die van de vermisten. Verder is een lijst opgenomen van door het verzet geliquideerde verraders en een selectie van oorlogmisdadigers, hun handlangers en ‘meelopers’ die na de oorlog zijn veroordeeld. Dat in een aantal gevallen het resultaat van de Bijzondere Rechtspraak discutabel was, blijkt ook in dit document.
