Auteur: Emerson Vermaat
Tijdens de bezettingstijd botste NSB-leider Anton Mussert meermalen met de SS en met Heinrich Himmler, de hoogste baas van de SS. De SS wilde Nederland geheel inlijven, Mussert wilde ‘minister-president’ van een min of meer onafhankelijk Nederland worden. Hij droomde van een ‘Groot-Nederland’, een verenigd Nederland en Vlaanderen onder zijn leiding. Maar in Berlijn trof de auteur een document aan waaruit bleek dat Himmler persoonlijk bevel gaf om NSB’ers die in Vlaanderen politieke activiteiten ontplooiden, terug te sturen naar Nederland.
Himmler en de SS waren voor een harde aanpak van de kerken die tegen de maatregelen van de bezetter protesteerden. Mussert kwam daarentegen voor de godsdienstvrijheid op, onder meer in een gesprek met Hitler in 1943. Himmler was daar niet van gediend. Ook redde Mussert een beperkt aantal Joden.
Toch is de rol van Mussert in bezet Nederland uiterst bedenkelijk geweest. Zo eiste hij in een gesprek met Himmler een deel van het Joodse vermogen op. Ook stelde hij NSB’ers beschikbaar voor het oostfront waar ze in de SS-gelederen vochten. Vaak zwichtte hij uiteindelijk toch voor de eisen van de SS. Aan het eind van zijn boek gaat de auteur in op de actuele vraag of men de huidige politicus Geert Wilders wel kan vergelijken met Mussert.
