Auteur: Zalmen Gradowski
Zalmen Gradowski, joodse gevangene uit Grodno (Polen), heeft zijn noodlot in het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau niet kunnen ontlopen. Zijn vrouw en ouders werden al meteen na aankomst in Auschwitz vergast. Hij werd tewerkgesteld in het zogenaamde Sonderkommando, bestaande uit joodse gevangenen die voor de SS het vuile werk in de gaskamers en crematoria moesten opknappen. De leden van dit Sonderkommando stonden voor een onmenselijk dilemma: weigeren of meewerken. Het was een keuze tussen een zekere en een zeer waarschijnlijke dood. Velen hebben ervoor gekozen de laatste strohalm te grijpen en werkten mee. Zalmen Gradowski schreef zijn getuigenis in afwachting van zijn aanstaande dood. Met zijn geschriften wilde hij de buitenwereld informeren over het donkerste gedeelte van de hel in Auschwitz. Hij heeft zijn manuscripten achter een van de crematoria begraven. Na de oorlog zijn deze manuscripten gevonden. Een grotere aanklacht tegen de misdaden van de Nazi’s is nauwelijks denkbaar.