Voordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak, wisten veel Duitse Joden dat het leven voor hen erg moeilijk zou worden als zij in Duitsland zouden blijven, daarom probeerden veel Joden te vluchten toen Hitler aan de macht kwam.
In 1935, als Adolf Hitler twee jaar aan de macht is, worden in de stad Neurenberg twee wetten aangekondigd die het leven van de Joodse burger enorm zou beïnvloeden. Zo zouden Joodse burgers hun staatsburgerschap (paspoort) verliezen waardoor zij niet meer de Duitse nationaliteit zouden hebben. Ook mochten zij niet trouwen met niet-joden. Het werd nog moeilijker toen Joodse burgers niet meer in restaurants, parken en zwembaden mochten komen. Zij zouden in speciale wijken moeten wonen en een gele davidster op hun jassen moeten dragen. Voor veel Joden werd dit leven ondraaglijk en daarom vluchtten zij uit Duitsland. Het probleem was dat er weinig landen waren die de Joodse vluchtelingen wilden opvangen.
Zo zaten in mei 1939, ongeveer 930 Joodse vluchtelingen aan boord van het schip MS St. Louis die naar Cuba zou varen. Daar aangekomen, vroeg de Cubaanse overheid van iedere vluchteling 500 dollar. Dit bedrag was voor die tijd erg hoog en maar weinigen konden dit betalen. Het schip is daarna vertrokken naar Amerika, maar in Amerika werden de vluchtelingen niet toegelaten. Het schip keerde daarom terug naar Europa, waar de Joodse vluchtelingen zijn vertrokken naar verschillende landen. Maar als in 1940 Duitsland bijna heel Europa heeft veroverd, komen de Joodse burgers weer in gevaar. Van de 930 schippassagiers hebben 250 Joden de oorlog niet overleefd.
Van toen naar nu
Dat vluchtelingen niet altijd welkom zijn, is niet nieuw. Ook de huidige vluchtelingen uit oorlogsgebieden hebben het nu moeilijk. De geschiedenis leert ons dat als mensen ergens ongelukkig zijn, zij wegtrekken op zoek naar nieuw geluk. Dit is overal in de wereld het geval; ook in Nederland komt dit voor. Als het gaat om het opvangen van vluchtelingen, zijn internationale afspraken gemaakt. Deze afspraken houden in dat iedereen het recht heeft om asiel (bescherming) aan te vragen. Vooraf mensen weigeren kan niet. Pas na de beoordeling door de immigratiedienst (zoals de IND in Nederland) krijgt iemand wel of geen toegang om bijvoorbeeld in Nederland te blijven.
Dit asielrecht bestond niet in de Tweede Wereldoorlog. Maar als deze regeling toen wel had bestaan, zou de geschiedenis er dan anders uit hebben gezien?